حذف ۴ صفر از پول ملی و تبدیل ریال به تومان مجددا” در جریان قرار گرفت

معاون رئیس‌جمهور:
لایحه جدیدی در خصوص حذف ۴صفر از پول ملی به مجلس ارائه نشده است. این لایحه در حال حاضر هم در کمیسیون اقتصادی برای رفع ایرادات شورای نگهبان در حال بررسی است.

امروز یکی از خبرگزاری‌های کشور اعلام کرده بود: لایحه اصلاح قانون پولی و بانکی که به منظور حذف ۴ صفر از پول ملی و اصلاح نظام پولی تهیه شده است، به مجلس شورای اسلامی تقدیم شد؛ این لایحه که بر اساس پیشنهاد هیئت وزیران دولت دوازدهم و در جلسه ۱۳ مرداد ۱۳۹۸ به تصویب رسیده بود، توسط رئیس دولت چهاردهم به عنوان لایحه یک فوریتی به مجلس ارائه شد.

دیدگاه:

ماجرای حذف صفر و ایجاد اشتباه محاسباتی نسبت به کاهش ارزش پول ملی

دولت خواستار حذف ۴ صفر از پول و تبدیل ریال به تومان شد. ظاهرا لایحه اصلاح قانون پولی و بانکی کشور که به منظور حذف ۴ صفر از پول ملی و اصلاح نظام پولی کشور تهیه شده است، به مجلس شورای اسلامی تقدیم شده است.
در این مورد لازم است به نکته ای مهم توجه شود:
کینزی‌ها گزاره‌ای دارند با عنوان «توهم پولی». در نگاه آن‌ها، مردم نسبت به افزایش و کاهش‌های واقعی در قدرت خرید خود، احساس دقیقی ندارند. از این روست که اگر دستمزد آن‌ها اندکی افزایش پیدا کند، ولو این که تورمی بیش از آن افزایش دستمزد رخ داده باشد، احساس می‌کنند وضع مالی آن‌ها بهتر شده است. چون آن‌ها افزایش قیمت‌های نسبی را به خوبی ادراک نمی‌کنند. در عوض افزایش دستمزد را خوب می‌فهمند.
این گزاره، رهنمودی است به سوی مجموعه‌ای از سیاست‌های پولی و مالی اغواگرانه در اقتصاد. سیاست‌هایی که مبنای آن‌ها فریب مردم از مجرای توهم پولی است که در نگاه آن‌ها در میان مردم وجود دارد.
سیاست‌های حذف صفر از پول ملی یا تغییر اسم پول ملی از این قبیل هستند. از یک سو این احساس را ایجاد می‌کنند که پول ملی قوی شده است و از سوی دیگر، مردم نسبت به کاهش ارزش پول ملی حساسیت کمتری از خود نشان می‌دهند.
برای واضح تر شدن ماجرا، فرض را بر آن می‌گذارم که ۵ صفر از پول ملی حذف شود و عنوان پول ملی نیز از ریال به تومان تغییر کند. آن‌گاه هر ۱۰۰۰۰۰ ریال می‌شود یک تومان. بر این اساس، هر دلار در مرکز مبادله می‌شود ۰.۶۳ تومان. در حالی که پیش از این ۶۳۰ هزار ریال بود. حال اگر ارزش ریال ۱۰ درصد کاهش پیدا کند، در حالت سابق، هر دلار می‌شود ۶۹۳ هزارتومان. اما در حالت فعلی، هر دلار می‌شود ۰.۶۹۳ تومان. یعنی حالا حالاها مانده است که دلار بتواند به ارزش پول ملی ما برسد. لذا جامعه نسبت به کاهش ارزش پول ملی، واکنش چندانی نشان نمی‌دهد. در حالی که ۱۰ درصد از ارزش آن افتاده و تأثیر عجیبی را بر واقعیت قدرت خرید مردم می‌گذارد.
حذف صفر از پول ملی و تغییر عنوان آن اگر حساسیت‌های اجتماعی را نسبت به کاهش ارزش پول ملی از بین ببرد، می‌تواند جاده صاف کن تتمه سیاست‌های نئولیبرالی شود که به دنبال گران‌سازی ارز، معیشت مردم را با فشار مواجه می‌کنند.

کانال تحلیل‌های اقتصادی دکتر حمیدرضا مقصودی